Food & Health
ကန္စြန္းရိုးနီ၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
ကန္စြန္းရိုးနီ (လယ္ကန္စြန္း)-ျမန္မာအမည္ ကန္စြန္းရိုးနီ (လယ္ကန္စြန္း)၊ မ်ိဳးရင္း၊ Convolvulaceae (ကန္စြန္းမ်ိဳးရင္း)၊ ႐ုကၡေဗဒအမည္ Ipomaea aquatic Forsk ဟူ၍ ေခၚဆိုၾကသည္။
ပုံသ႑န္
အပင္ တစ္ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ၾကာခံ ေရေလၽွာက္ပင္ျဖစ္သည္။ ပင္စည္ရိုးနီ၍ ေခါင္းပြျဖစ္၏။ အဆစ္မ်ားမွ အျမစ္မ်ားထြက္သည္။ အဆစ္ေနရာတြင္ အေခါင္းပိတ္ျဖစ္သည္။
အရြက္ ရြက္လႊဲထြက္သည္။ ၃-၆ လက္မရွည္သည္။ လွံစြပ္ပုံ သို႔မဟုတ္ သုံးေထာင့္ပုံ ျဖစ္သည္။ ရြက္ထိပ္အလြန္ခၽြန္သည္။ ရြက္ရင္း ျမႇားသြားပုံရွိသည္။ အေမႊးမဲ့သည္။ ရြက္ညႇာအလြန္ ရွည္သည္။ ရြက္နားညီသည္။ ရြက္ျပားေခ်ာ၍ ပါးလႊာသည္။ ရြက္နား ခရမ္းေရာင္သမ္းသည္။
အပြင့္ အပြင့္ႀကီးသည္။ ခရမ္းေဖ်ာ့ေရာင္ရွိ၍ ေခါင္းေလာင္းပုံျဖစ္သည္။ အေမႊးမဲ့သည္။ ပြင့္တည္းျဖစ္ သည္။ သီတင္းကၽြတ္မွတပို႔တြဲလအတြင္း ပြင့္သည္။
အသီး အခ်င္း ၁/၂ လက္မခန္႔ရွိသည္။ အေမြးမဲ့သည္။ လုံး၀ိုင္းသည္။ ရင့္မွည့္က အက္ကြဲသည္။ အေစ့ ၄ ေစ့ သို႔မဟုတ္ ၂ ေစ့ရွိ၍ ပိုးသားကဲ့သို႔အေမြးမ်ားရွိသည္။ တပို႔တြဲ၊ တေပါင္းလတြင္ သီးမွည့္သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံအႏွံ့အျပားတြင္ ေပါက္ေရာက္သည္။
ေရေျမာင္း၊ ေရကန္မ်ားႏွင့္ လယ္ကြက္မ်ားတြင္ အေလ့က် ေပါက္ေရာက္၏။ စိုက္ပ်ိဳးပင္ အျဖစ္လည္း စိုက္ၾကသည္။
အရြက္
ျမန္မာနိုင္ငံေဆးက်မ္းမ်ားအလိုအရ ခ်ိဳ၍ ေအး၏။ နို႔ရည္ကိုျဖစ္ေစ၏။ ေရ၌ ျဖစ္ေသာပိုးတို႔ကို ပယ္တက္၏။ ေလ၊ သလိပ္ကို ျဖစ္ေစသည္။ အဆိပ္ကိုေျပေစ၏။ အရြက္ရည္သည္ မီးေလာင္နာ၊ ဆီးႏွင့္ပက္သက္ေသာေရာဂါႏွင့္ ပူေလာင္ျခင္းတို႔ကို ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။
အသုံးျပဳနည္း အရြက္
ကန္စြန္းရြက္ရည္ကို မီးေလာင္နာ၊ ေရငတ္နာ၊ ဆီးႏွင့္ပက္သက္သည့္ အဖ်ားေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္ရန္အတြက္လည္းေကာင္း၊ အဆိပ္အေတာက္ေျပေစရန္ အတြက္လည္းေကာင္း သုံး၏။
အရြက္ကို ဟင္းခ်က္စားေသာ္ ေသြး၀မ္းေရာဂါေပ်ာက္၏။
ဆီးအိမ္တြင္ ဆီးရွိပါလ်က္ ဆီးမထြက္ျခင္းႏွင့္ ဓမၼတာလြန္ျခင္း ေရာဂါအတြက္ ကန္စြန္းရြက္ကို ဘူးရြက္၊ မန္က်ည္းရြက္တို႔ႏွင့္ အမၽွႀကိတ္၍ ဆန္မွုန္႔ညင္ႏွင့္ေဖ်ာ္ၿပီး ဆီးခုံေပၚတင္ထားပါက ၁၅ မိနစ္အတြင္ ဆီးက်ဆင္း၏။ ဓမၼတာလြန္ျခင္းလည္း ရပ္တန္႔ေစ၏။
ကန္စြန္းရြက္ကို ျပဳတ္ေသာက္ပါက ရင္ျပည့္၀မ္းက်ေရာဂါေပ်ာက္၏။
ကန္စြန္းရြက္ကို ထန္းလ်က္၊ မန္က်ည္းမွည့္ႏွင့္ ဆားထည့္၍ က်ိဳေသာက္က ဆီးေက်ာက္ တည္ျခင္းႏွင့္တကြ ဆီးေရာဂါ ဟူသမၽွ ေပ်ာက္၏။
ငန္းမန္းရွိေသာအနာကို ဘူးရြက္မ်ားႏွင့္ေရာစပ္၍ ေရစိမ္ၿပီးအနာကို ဆြတ္လိမ္းျခင္းအားျဖင့္ ငန္းမန္းက်ေစနိုင္၏။
ကိုးကား- ျမန္မာ႔ေဆးဝါးပင္မ်ား