Food & Health
စပါးလင္၏ အက်ဳိးအာနိသင္မ်ား
ျမန္မာ့ေဆးက်မ္းဖြင့္ဆုိခ်က္အရ စပါးလင္သည္ ဖန္၏။ ခါး၏။ ႏွလံုး၊ လည္ေခ်ာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါမ်ား၊ ကာလ၀မ္း၊ ေသြးအန္၊ ေခ်ာင္းဆုိး၊ သလိပ္တုိ႔ကုိႏုိင္၏။
ေလ သလိပ္ကုိေၾကေစ၏။ ေသြးကုိ ၾကည္ ေစ၏။ အစာကုိ ေၾကေစ၏။ သည္း ေျခကုိ မ်က္ေစ၏။ အိႏိၵယပရေဆး က်မ္းႀကီး တြင္ စပါးလင္သည္ ကေလးမ်ားအတြက္ ဗုိက္နာေပ်ာက္ေဆး အေကာင္းဆံုးဟု ဆုိထား၏။ အဖ်ားေရာဂါမ်ားအတြက္ ခ်င္း၊ သၾကားတုိ႔ ေရာစပ္၍ ေခြၽးထြက္ေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးရေလသည္။
စပါးလင္သည္ အစာအိမ္၊ အူသိမ္အူႏုတစ္ေလွ်ာက္ အလုပ္လုပ္ေသာ ေဆးပင္ျဖစ္သည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းပုိင္း အစာလမ္းေၾကာင္းတြင္ တည္ရွိေသာ အူအကာ၊ အေျမႇးမ်ားကုိ အားေပးႏုိင္ေသာ အစြမ္းသတိၱ ျပည့္စံုေသာေၾကာင့္ ႐ုိး႐ုိးဝမ္းနာျခင္း၊ ေလပြဝမ္းနာျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျခင္းႏွင့္ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္းတုိ႔အတြက္ လြန္စြာထက္ျမက္သည့္ ေဆးတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။
အၿမီးႏွင့္ ေခါင္းျဖတ္၍ရေသာ စပါးလင္ရြက္ တစ္ဆကုိ ေရသံုးဆႏွင့္ က်ဳိၿပီး ထုိက်ဳိသည့္ တစ္ဆက်န္ခ်ိန္တြင္ ေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏုိင္ေလသည္။ လူႀကီးမ်ားအတြက္ ဟင္းစား စတီးဇြန္းတစ္ဇြန္းစာကုိ တစ္ေန႔သံုး ႀကိမ္ႏွင့္ သံုးရက္ဆက္တုိက္ေသာက္ေပးပါက ဆီးေရာဂါႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖစ္ေပၚခံစားရေသာ အသားဝါရာဂါအတြက္ အေကာင္းဆံုးေဆးတစ္လက္ျဖစ္၏။
Read More>>>>> ခရမ္းခ်ဥ္သီး၏ အက်ဳိးအာနိသင္မ်ား
ပဥၥငါးပါး ပါဝင္ေသာ စပါးလင္တစ္စည္းကုိ ေရစင္စင္ေဆးၿပီး ျပဳတ္၍ ရရွိလာေသာ ျပဳတ္ေဆးရည္ကုိ ဆားမီးဖုတ္အနည္းငယ္ခတ္၍ ေသာက္သံုးပါက ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္း ဆုိးေရာဂါ သက္သာေပ်ာက္ကင္း ေစပါသည္။ တစ္ဖန္ စပါးလင္ရြက္၊ င႐ုတ္ေကာင္း၊ ပူဒီနာႏွင့္သၾကားတုိ႔ ကုိ ေရာစပ္ျပဳတ္ကာ ထုိျပဳတ္ေဆးရည္ကုိ ေသာက္ေဆးအျဖစ္ ေသာက္သံုးပါက ေလေရာဂါ သက္သာေစသည္။
ဒိုပါလာသၾကားအနည္းငယ္ဝယ္ ၍ စပါးလင္ေမႊး ပဥၥငါးပါးကုိက်ဳိ၍ တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ ေသာက္ေပးပါက လည္ေခ်ာင္းနာႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းတုိ႔ အတြက္လည္းေကာင္း၊ ဆီးလမ္းေၾကာင္းတြင္ ဆီးပုပ္ျခင္း၊ ဆီးပူျခင္း၊ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ကုိက္ခဲျခင္း၊ ဆီးေအာင့္ျခင္း ေဝဒနာမ်ားအတြက္ ေဆးေကာင္းတစ္လက္ ျဖစ္သည္။
စပါးလင္သတၱဳရည္တြင္ ဆီးျဖဴကန္႔ မႈန္႔အနည္းငယ္ထည့္ကာ ရက္ေပါင္း ၄ဝ ၾကာမွ် စိမ္ထားရမည္။ တစ္ဖန္ ေနပူတြင္ လွန္းပါ။ အမႈန္႔ေထာင္း၍ ပုလင္းႏွင့္ ထည့္ထားပါ။ ေဆးၫႊန္းအတုိင္း ကြမ္းယာတြင္ ထည့္ကာစားေပးပါက အစာမေၾက ေရာဂါ၊ ခံတြင္း ပ်က္ေရာဂါ၊ အစာအိမ္ တြင္းပုိးေႏွာင့္ယွက္ေသာေရာဂါမ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုး ေဆးတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္ဟု ဟိႏၵဴအာယုေဗဒ ေဆးက်မ္းက ေဖာ္ျပထား ေလသည္။
စပါးလင္ရည္တြင္ င႐ုတ္ေကာင္း အနည္းငယ္ေရာစပ္အသံုးျပဳပါက အမ်ဳိးသမီးမ်ား မီးယပ္ျဖစ္ေပၚစဥ္ ကုိယ္လက္နာက်င္ ေတာင့္တင္းျခင္းႏွင့္ ဆီးခုံနာက်င္ျခင္းမ်ားအတြက္ အထူးသင့္ေလ်ာ္လွ၏။
စပါးလင္ကုိ ေထာင္းထု၍ အဝတ္ႏွင့္ ထုပ္ၿပီး ၾကပ္ထုပ္ေဆးျပဳလုပ္၍ ေဖာေရာင္ျခင္းတုိ႔တြင္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏုိင္ေၾကာင္း အိႏိၵယ အာယု ေဗဒက်မ္းက ေဖာ္ျပထား၏။ ႐ုတ္တရက္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာမ်ားေၾကာင့္ အေၾကာတင္းသြားပါက ဒဏ္ေၾက ေစေသာ စပါးလင္ၾကပ္ထုပ္ႏွင့္ ျပဳလုပ္ ကုသႏိုင္ေလသည္။ ထမင္းျဖဴႏွင့္အတူ စပါးလင္၏ ပဥၥငါးပါးကုိ ထုေထာင္းႀကိတ္၍ အဝတ္ႏွင့္ထုပ္ကာ ၾကပ္ထုပ္ထုိး ေပးႏုိင္ပါသည္။
စပါးလင္မွ ေမႊးႀကိဳင္ေသာ(VERVENA) အမည္ရွိ အဆီကုိ ေပါင္းခံကိရိယာႏွင့္ ထုတ္ယူျခင္းျဖင့္ စပါးလင္ဆီကုိ ရရွိႏုိင္ပါသည္။ စပါးလင္ဆီသည္ ေသြးကုိၾကြေစ၏။ ေလတက္ျခင္းကုိ က်ဆင္းေစ၏။ ေခြၽးၿပိဳက္ ၿပိဳက္ထြက္ ေစ၏။
အစာလမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ျဖစ္ေပၚေသာ ေရာဂါမ်ား၊ ဝမ္းဗုိက္ရစ္နာျခင္း၊ ဝမ္းထုိးနာျခင္း၊ ရင္ဘတ္နာျခင္း၊ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္း တုိ႔ကုိ ကုသ ႏုိင္သည္။ စပါးလင္ဆီသည္ ခႏၶာကုိယ္ မက်န္းမာျခင္း အတြက္ အတြင္း ေသာက္ေဆးအျဖစ္ အသံုးဝင္သကဲ့သုိ႔ အျပင္လိမ္းေဆးအျဖစ္လည္း အသံုးဝင္ေလသည္။
စပါးလင္ဆီသည္ ပူေႏြးေစေသာ သတိၱမ်ားရွိရာ ၎အဆီႏွင့္ ႏွမ္းဆီေရာစပ္မႈသည္ လင္နမင္ႏွင့္ ပ႐ုတ္ဆီမ်ားကဲ့သို႔ အက်ဳိး အာနိသင္ရရွိေစႏုိင္၏။ ခါးနာခါးကိုက္ျခင္း၊ အဆစ္အျမစ္ နာက်င္ကုိက္ခဲျခင္း၊ အေၾကာဆဲြျခင္း၊ အေၾကာတုန္ျခင္းတုိ႔အျပင္ ေပြးႏွင့္ဝဲ ေရာဂါ တုိ႔ကုိလည္း စပါးလင္ ဆီလိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ကုသႏုိင္ေလသည္။
အဆစ္ေရာင္ေသာေနရာမ်ားကုိ နာနာပြတ္လိမ္းေပးပါက သက္သာေစသည္။ ငွက္ဖ်ား အျဖစ္မ်ားေသာ ေဒသမ်ားတြင္ အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ႏိုင္ေစရန္ စပါးလင္ ဆီပါဝင္ေသာ ဖေယာင္းလိမ္းေဆးကုိ ျခင္ကုိက္ ခံရေသာ ေနရာတုိ႔ကုိ လိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ေလသည္။
ႏွမ္းဆီ သို႔မဟုတ္ အုန္းဆီ ႏွင့္ စပါးလင္ဆီကုိ ေရာစပ္ကာ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏုိင္ေလသည္။ ေလျဖတ္ေရာဂါ၊ ေလငန္းေရာဂါ၊ ၾကြက္တက္ေရာဂါတုိ႔ကုိ ေဆးလိမ္းေပးၿပီး ႏွိပ္နယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ကုသေပးႏုိင္၏။ ကေလးမ်ား သန္ထုိးပါက ဝမ္းဗုိက္ကုိ ထုိအဆီလိမ္းေပးၿပီး အဝတ္ႏွင့္ ပတ္ထားေပးပါက သက္သာေပ်ာက္ကင္းသြားေလသည္။
စပါးလင္ဆီႏွင့္ အုန္းဆီစစ္စစ္တုိ႔ကုိ ေရာစပ္၍ ဦးေရျပားအတြင္း စိမ့္ဝင္သြားေအာင္ လိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ဆံပင္ကြၽတ္ျခင္းအား အေကာင္းဆံုး ကုသေပးႏုိင္ပါသည္။
Source: Kyaw Tint Swe