Food & Health
ငွက္ေပ်ာသီးနဲ႕ က်န္းမာေရး
ဆယ့္ႏွစ္လရာသီပတ္လုံး ေဖာေဖာသီသီ ရရွိႏုိင္ေသာ အသီးအမ်ဳိးအစားမ်ားထဲတြင္ Musa မ်ဳိးရင္းဝင္ ငွက္ေပ်ာသီးလည္း တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္သည္။
ငွက္ေပ်ာသီး၏ အားသာခ်က္မွာ အျခားေသာ သစ္သီးမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ၾကည့္ပါလွ်င္ ကရိကထမမ်ားဘဲ အလြယ္တကူ အခြံႏႊာ၍ စားသုံးႏုိင္ၿပီး ေရခဲေသတၱာထဲတြင္ အထူးတလည္ သိမ္းဆည္းထားရန္ မလုိအပ္ပါ။
အခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ငွက္ေပ်ာပင္မ်ားကုိ အစားအစာ အာဟာရအတြက္သာမက အထည္အလိပ္ အမွ်င္ကုန္ၾကမ္းရရွိရန္ အတြက္ပါ စုိက္ပ်ဳိးလ်က္ရွိၾကသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္ နံ႔သာပု၊ ဝက္မလြတ္၊ ငွက္ေပ်ာခ်ဥ္၊ သီးေမႊး၊ ဖီးၾကမ္း၊ ရခုိင္ငွက္ေပ်ာ၊ ဆင္အန္၊ ေရႊငွက္ေပ်ာသီးစသည္ျဖင့္ ရွိၾကၿပီး မည္သည့္ငွက္ေပ်ာသီးမ်ဳိး မဆုိ က်န္းမာေရး အာဟာရအတြက္ စားသုံးေပးသင့္၏။ ငွက္ေပ်ာသီး တစ္ေန႔တစ္လုံးစား ေဒါက္တာေတြနဲ႔ေဝးေဝးသြား ဟူေသာ ဆုိ႐ုိးစကားရွိသည္။ က်န္းမာေရးအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီးမွည့္ကုိ အနည္းဆုံးတစ္ပတ္မွာ ႏွစ္လုံးသုံးလုံး စားေပးသင့္သည္။ အထူးသျဖင့္ကေလးအရြယ္ ငါးႏွစ္ကေန ၂၅ ႏွစ္အထိ ငွက္ေပ်ာသီးမွည့္ ပုံမွန္စားသူႏွင့္မစားသူမ်ားတြင္ က်န္းမာေရး အမ်ားႀကီး ကြာဟလ်က္ရွိသည္။ အသက္ ၁ဝ ႏွစ္မွ ၂၄ ႏွစ္အၾကား ေယာက္်ားေလးမ်ား ငွက္ေပ်ာသီးမွည့္ ပုံမွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ က်ားအဂၤါဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး မ်ဳိးေအာင္ေစႏုိင္သည္။
ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ ပန္းသီးတုိ႔ကုိ က်န္းမာေရး ႐ႈေထာင့္မွ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရာတြင္ငွက္ေပ်ာသီးထဲတြင္ ပါရွိေသာ ကစီဓာတ္က ႏွစ္ဆ၊ ဗီတာမင္ A ႏွင့္ သံဓာတ္က ငါးဆ၊ ေဖာ့စေဖာရပ္က သုံးဆပုိမ်ားသျဖင့္ ငွက္ေပ်ာသီးက အားသာခ်က္ပုိမုိသည္။
တူရကီႏုိင္ငံတြင္ စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ ေခ်ာကလက္ကဲ့သုိ႔ပင္ ငွက္ေပ်ာသီးထဲတြင္ Norepinephrine ႏွင့္ Serotonin ပါရွိသည့္ အတြက္ စိတ္ကုိသက္ေသာင့္သက္သာျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ ဗီတာမင္ B ဓာတ္ပါရွိသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ နာဗ့္ေၾကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကုိေျဖေလွ်ာ့ေပးကာ စိတ္ကုိၿငိမ္ေစေၾကာင္း၊ ႏွစ္ၿခိဳက္စြာအိပ္ေပ်ာ္ေစေၾကာင္း၊ သဘာဝ စိတ္အင္အားကုိျမႇင့္တင္ႏုိင္ေသာ သတၱဳဓာတ္အစြမ္းေၾကာင့္ စိတ္ကုိသက္သာ ေကာင္းမြန္လာေစၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္လာေအာင္ လုပ္ေပးေၾကာင္း၊ Sucros,fructose ႏွင့္ glucoseဟူေသာ သၾကားဓာတ္သုံးမ်ဳိးတုိ႔ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ငွက္ေပ်ာသီးကို ေမ်ာက္သတၱဝါမ်ား စားေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ အၿမဲတမ္း ေပါ့ပါးတက္ၾကြေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေဆးပညာမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အဂၤလန္ႏုိင္ငံရွိ Twickenham (Middlesex) school တြင္ စာသင္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္ပတ္လုံး ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ ၂ဝဝ ဦးကုိ နံနက္ႏွင့္ ေန႔လယ္စာ အာဟာရအျဖစ္ ပုိတက္ဆီယမ္ၾကြယ္ဝေသာ ငွက္ေပ်ာသီးကုိ ေကြၽးေမြးစားသုံးေစခဲ့ရာ အာ႐ုံေၾကာ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာဆဲလ္မ်ားကုိ ေကာင္းစြာတည္ေဆာက္ေစ၍ ေအာက္ဆီဂ်င္ကုိ ဦးေႏွာက္သုိ႔ ပုိ႔ေပးျခင္းေၾကာင့္ ဉာဏ္ပြင့္လန္းကာ မွတ္ဉာဏ္စြမ္းအား တုိးတက္ျမင့္မား လာသျဖင့္ ေအာင္ခ်က္ရာခုိင္ႏႈန္း သိသိသာသာ ေကာင္းခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။ ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ သစ္ေတာ္သီးတုိ႔ကို တြဲစားေပးျခင္းျဖင့္ ေသြးအတြင္း သၾကားပါဝင္ႏႈန္းကုိ ပုံမွန္လည္ပတ္ေစႏုိင္သည္။
ငွက္ေပ်ာသီးေဖ်ာ္ရည္ကုိ နာနတ္သီး၊ႏြားႏုိ႔တုိ႔ျဖင့္ တြဲေသာက္ပါက ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကုိ တားဆီးေပးသည့္အျပင္ ဗီတာမင္ႏွင့္အာဟာရဓာတ္မ်ား ၾကြယ္ဝစြာ ပါဝင္သည့္အတြက္အသားအေရ အလွအပကုိ ေကာင္းစြာပံ့ပုိးေပးသည္။
ထမင္းစားၿပီးတုိင္း ငွက္ေပ်ာသီးကုိ အခ်ဳိပြဲအျဖစ္ စားေပးျခင္းသည္ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္းကုိ တားဆီးေပးႏုိင္သည္။ ထမင္းစားရင္း ငါးအ႐ုိးစူးေသာအခါမ်ားတြင္ ငွက္ေပ်ာသီးကုိ မဝါးဘဲမ်ဳိခ်ေပးပါက ထုိငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္အတူ အ႐ုိးပါသြားေစႏုိင္သည္။ ဗီတာမင္ B6၊ဗီတာမင္ B12၊ ထုိ႔ျပင္ ပုိတက္ဆီယမ္ႏွင့္ မဂၢနီဆီယမ္တုိ႔ပါဝင္သျဖင့္ ေဆးလိပ္ေသာက္၍ နီကုိတင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ဇီဝဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပးႏုိင္သည္။ ငွက္ေပ်ာသီးသည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္စိတ္ကုိ ေျဖေလွ်ာ့ေစသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ျဖတ္လုိသူမ်ားကို အေထာက္အကူျပဳေစသည္။ ျခင္ကုိက္၍ ယားယံျခင္း၊ အဖုအပိမ့္ထြက္ျခင္းႏွင့္ ေရာင္ရမ္းျခင္းမ်ားကုိ ငွက္ေပ်ာသီး အခံြႏွင့္ ပြတ္ေပးပါက ယူပစ္သလုိ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစသည္။
အလတ္စားအရြယ္ရွိေသာ ငွက္ေပ်ာသီး တစ္လုံးထဲတြင္ ပုိတက္ဆီယမ္ဓာတ္ အနည္းဆုံး ၄၂ဝ မီလီဂရမ္ပါရွိၿပီး ဆားဓာတ္ပါဝင္မႈ အလြန္နည္းပါးေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ ဆဲလ္မ်ားႏွင့္ေသြးလည္ပတ္မႈကို တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစၿပီး ေသြးဖိအားကိုလည္း ပုံမွန္ျဖစ္ေစသျဖင့္ ေသြးတုိးႏွင့္ေလျဖတ္ျခင္းတုိ႔ကုိ ေကာင္းစြာကာကြယ္ေပးႏုိင္ေၾကာင္း၊ ငွက္ေပ်ာသီးကုိ ပုံမွန္စားသုံးျခင္းေၾကာင့္ ေလျဖတ္ေသဆုံးျခင္းကုိ ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလ်ာ့ပါးေစေၾကာင္း နယူးအဂၤလန္ ေဆးပညာဂ်ာနယ္တြင္ အႀကံျပဳထားသည္။
အစာကိုအလြယ္တကူ ေခ်ဖ်က္ေစႏုိင္ၿပီးခႏၶာကိုယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားေစသည့္အတြက္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ အလြန္လုိက္ဖက္ေသာ သစ္သီးျဖစ္သည္။ ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ ဓာတ္မတည့္ေသာကေလးသည္လည္း မရွိသေလာက္ အလြန္ရွားသည္။ ငွက္ေပ်ာသီးကုိ ပုံမွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္သည့္ ဖ်ားနာျခင္းမ်ားကို မျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါ။ သံဓာတ္ျမင့္မားစြာ ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ေသြးထဲတြင္ ေဟမုိဂလုိဘင္ ထုတ္လုပ္ျခင္းကုိႏႈိးေဆာ္ေပးသည့္အတြက္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ သံဓာတ္လုိအပ္မႈကုိ ျဖည့္တင္းေပးၿပီး ေသြးအားနည္းေရာဂါျဖစ္ျခင္းကုိ ေကာင္းစြာကုသေပးႏုိင္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ေသြးကို အလ်င္အျမန္ခဲေစေသာ အစြမ္းသတိၱရွိျခင္းေၾကာင့္ မေတာ္တဆ ထိခုိက္ဒဏ္ရာျပတ္ရွျခင္းမ်ား အတြက္ငွက္ေပ်ာသီးက ေသြးထြက္မလြန္ေအာင္ ေသြးထိန္းေပးႏုိင္သည္။
ေသြးထဲရွိ သၾကားပမာဏကုိ ထိန္းေပးႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ေလာင္းမ်ား ထမင္းစားၿပီးတုိင္း ငွက္ေပ်ာသီးကုိ ပုံမွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ ကုိယ္အပူခ်ိန္ကုိ ပုံမွန္ျဖစ္ေစျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လုိအပ္ေသာ ဂလူးကုိ႔စ္ပမာဏကုိ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပးျခင္း စသည္ျဖင့္ ေကာင္းက်ဳိးမ်ားအျပင္ နံနက္ အိပ္ရာထ မူးေဝေအာ့အန္ျခင္းမ်ားကိုလည္း မျဖစ္လာေစႏုိင္ပါ။ အေအးစာျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ေမြးဖြားလာေသာ ကေလးငယ္မ်ား အပူကင္းေစရန္အတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ႐ုိးရာကုထုံးအျဖစ္ မိခင္ေလာင္းမ်ားကုိ ငွက္ေပ်ာသီး ေကြၽးေလ့ရွိသည္။
ဗီတာမင္ႏွင့္သတၱဳဓာတ္တုိ႔ၾကြယ္ဝေသာ ငွက္ေပ်ာသီးကိုစားေပးျခင္းျဖင့္ ခြန္အားဗလ တုိးပြားေစသည္ကုိ ယုံမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္မရွိပါ။ ေလ့က်င့္ခန္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လုပ္ၿပီးေနာက္ ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္းအတြက္လည္း ငွက္ေပ်ာသီး က အျမန္ဆုံး အားျပန္ျပည့္ေစ၏။ ငွက္ေပ်ာသီးတြင္ ပါရွိေသာအမွ်င္ဓာတ္က ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကုိ ကာကြယ္ေပးသည္။
သံဓာတ္ၾကြယ္ဝစြာ ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ေဟမုိဂလုိဘင္ စြမ္းေဆာင္မႈကုိ ေကာင္းက်ဳိးျပဳေပးသျဖင့္ ငွက္ေပ်ာသီး စားေပးျခင္းျဖင့္ ဓမၼတာလာစဥ္ နာက်င္ကုိက္ခဲမႈကို သက္သာေစသည္။ progesterone ေဟာ္မုန္းကိုျမႇင့္တင္ေပးႏုိင္ေသာ ငွက္ေပ်ာဖူးကုိ ဒိန္ခဲျဖင့္ေၾကာ္စားျခင္းျဖင့္ ရာသီလာစဥ္ နာက်င္ျခင္းမ်ားႏွင့္ ေသြးအဆင္းလြန္ျခင္းကုိ မျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါ။
အရက္နာက်ျခင္းအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီး ႏွစ္လုံးကုိ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ပ်ားရည္အနည္းငယ္တုိ႔ျဖင့္ ေရာေဖ်ာ္ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ အစာအိမ္ နာျခင္းႏွင့္မူးေဝျခင္းတုိ႔ မရွိေစေတာ့ဘဲ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ ဗီတာမင္မ်ားကို ျပန္လည္ ျဖည့္တင္းေပးႏုိင္သည္။
အစာေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာ pectin ဓာတ္ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ အစာအိမ္အတြင္းနံရံႏွင့္ အူမ်ားကုိ က်န္းမာေစကာ အက္စစ္အခ်ဥ္ေပါက္ျခင္းလည္း မျဖစ္ေစပါ။ ထုိ႔ျပင္ ငွက္ေပ်ာသီးထဲရွိ ဓာတ္ေပါင္းစုမ်ားသည္ probiotic ဗက္တီးရီးယားတုိ႔ကုိ အာဟာရျပဳေပးသည့္ အတြက္ အစာေျခစနစ္ကုိ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစသည္။ ေနအိမ္တြင္ ႏွင္းဆီပန္းပင္ စုိက္ပ်ဳိးပါက အပင္သန္စြမ္း၍ အပြင့္ႀကီးႀကီး ပြင့္ေစႏုိင္ရန္အတြက္ အပင္၏ေအာက္ေျခအျမစ္တြင္ ငွက္ေပ်ာခြံျမႇဳပ္ႏွံကာ ေျမၾသဇာအျဖစ္ ေကာင္းစြာအသုံးခ်ႏုိင္သည္။ အပူေလာင္ပါက ငွက္ေပ်ာသီးအႏွစ္ကုိ အုံေပးၿပီးအေပၚမွ အဝတ္ပါးပါး အုပ္ထားျခင္းျဖင့္ အပူေလာင္ျခင္းႏွင့္ ေရာင္ကုိင္းျခင္းတုိ႔ သက္သာေစသည္။
ငွက္ေပ်ာသီးသည္ အေအးစာျဖစ္သည့္အတြက္ ကုိယ္တြင္းအပူဓာတ္ မ်ားသူေတြ စားသုံးေပးသင့္သည္။ ၾကြက္တက္ျခင္းႏွင့္ၾကြက္သားမ်ား ေတာင့္တင္းျခင္းအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီးက ေျပေလ်ာ့ေပးႏုိင္သည္။ ဝမ္းကုိက္ေရာဂါအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီး မွည့္မွည့္ကုိ ဆားအနည္းငယ္ျဖင့္ သမေအာင္ေခ်၍ စားသုံးေပးသင့္သည္။
ငွက္ေပ်ာသီးထဲတြင္ ပ႐ုိတင္းႏွင့္ဆားပါဝင္မႈ အလြန္အနည္းငယ္သာပါၿပီး ကစီဓာတ္ အေျမာက္အျမား ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးသည္။
ေက်ာက္ကပ္ကုိက်န္းမာေစၿပီး ကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္မႈ အလားအလာ အလြန္နည္းပါး၏။ ငွက္ေပ်ာပင္အူတုိင္ကုိ ေက်ာက္ဖ႐ုံသီးျဖင့္ ေဖ်ာ္ရည္လုပ္ေသာက္ပါက ေက်ာက္ကပ္၊ ဆီးအိမ္ႏွင့္အမ်ဳိးသားမ်ား သုက္ရည္ဂလင္းတုိ႔တြင္ ေက်ာက္တည္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးသည္။
ငွက္ေပ်ာသီးထဲတြင္ ပုိတက္ဆီယမ္ႏွင့္ ဆုိဒီယမ္တုိ႔ ဟန္ခ်က္ညီညီ အခ်ဳိးက်နစြာ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းထားေသာေၾကာင့္ ႏွလုံးက်န္းမာေရးကုိ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳသည္။
ငွက္ေပ်ာသီးထဲတြင္ electrolytes အေျမာက္အျမား ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္ထဲတြင္ ေရဓာတ္ဆုံး႐ႈံးျခင္းကုိ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားႏုိင္သည္။ ပုိတက္ဆီယမ္ ပါရွိသည့္အတြက္အ႐ုိးကုိ အားေကာင္းေစသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ငွက္ေပ်ာသီးကုိ တစ္ပတ္လွ်င္ ေလးႀကိမ္မွ ေျခာက္ႀကိမ္အထိ မွန္မွန္စားေပးပါက ေက်ာက္ကပ္ကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္မႈ အလားအလာ ၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ဆင္းေစႏုိင္ေၾကာင္း The Internal Journal of Cancer ေခၚ ေဆးပညာ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ ေကာင္းက်ဳိးျပဳေသာ ေသြးျဖဴဥဂလင္း ထုတ္လုပ္ေပးႏုိင္သည္။
ငွက္ေပ်ာသီးကုိ တစ္လုံးထဲသာ စားသုံး႐ုံျဖင့္ အဆာေျပတင္းတိမ္ ေရာင့္ရဲႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်လုိသူမ်ားအတြက္ ငွက္ေပ်ာသီးက အားထားေလာက္ပါေပသည္။
ငွက္ေပ်ာသီးတြင္ သၾကားဓာတ္ပါရွိေသာေၾကာင့္ အခ်ဳိအရသာကုိ အာသာျပင္းျပစားလုိေသာ အခါမ်ားမွာ ငွက္ေပ်ာသီးကုိ အစားထုိးစားေပးျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ သင့္ေလ်ာ္သည္။ အီဂ်စ္ႏွင့္ေရာမႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ ေရွးယခင္ကတည္းက ငွက္ေပ်ာသီးကုိ ႐ုိးရာအလွအပ ကုထုံးမ်ားတြင္ အသုံးျပဳလာခဲ့ၾကသည္။ ငွက္ေပ်ာသီးထဲတြင္ အမုိင္ႏုိအက္စစ္ ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ အသားအေရႏွင့္ ဆံေကသာလွပမႈတုိ႔အတြက္ မ်ားစြာေကာင္းက်ဳိးျပဳသည္။ ငွက္ေပ်ာခြံကုိ ၾကြက္ႏုိ႔ေပၚတင္ၿပီးအေပၚမွ ပလတ္စတာ သုိ႔မဟုတ္ ပတ္တီးျဖင့္ စည္းေႏွာင္ဖုံးေပးၿပီး ၾကြက္ႏုိ႔သတ္ေပးႏုိင္သည္။ ငွက္ေပ်ာခြံျဖင့္ သြားတုိက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဝါေသာသြားမ်ားကုိ သိသိသာသာျဖဴစင္လာေစသည္။
Source: Myawady
