Food & Livestock

၎က “လက္ရွိ ေဈးတန္းက မွန္းမရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အခုေတာ့ ဝယ္လိုအား၊ ေရာင္းလိုအားေပၚ မူတည္ၿပီး ေဈးကစားတာေတြ ရွိေနဦးမယ္။ စက္တင္ဘာလ အကုန္ေလာက္ ပဲခူး၊ ဧရာဝတီဘက္က ဆန္အသစ္ေတြ ေပၚလာရင္ေတာ့ ဝယ္သူ ေဈးကြက္ ျဖစ္လာမယ္လို႔ ခန႔္မွန္းရတာပဲ”ဟု ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္က ေ႐ႊဘိုေဘးၾကား ဆန္တအိတ္လွ်င္(အေလးခ်ိန္ ၁၀၈ ေပါင္ပါ) ၅ ေသာင္း က်ပ္နီးပါးရွိခဲ့ရာ လက္ရွိ မႏၲေလး ေဈးကြက္၌ ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္ ေဈးႏႈန္းမွာ တအိတ္လွ်င္ ၆ ေသာင္းက်ပ္ ေဈးႏႈန္းျဖစ္သြားၿပီး ၂၀၁၈ ဇူလိုင္လဆန္းက တအိတ္လွ်င္ ၅၆၀၀၀ က်ပ္ဝန္းက်င္မွ တျဖည္းျဖည္း ေဈးတက္လာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု မႏၲေလးဆန္ ကုန္စည္ဒိုင္က သိရပါတယ္။

အလားတူ ရန္ကုန္ေပၚဆန္း တအိတ္လွ်င္ ၅၀၀၀၀ က်ပ္၊ ဧရာပေဒသာ ၄၄၀၀၀ က်ပ္၊ ဧရာမင္း၊ မဂ်မ္းေတာ ၄၃၀၀၀ က်ပ္၊ မေနာသုခ ၂၉၀၀၀ က်ပ္တို႔ျဖင့္ မႏၲေလး ေဈးကြက္တြင္ ေရာင္းဝယ္လ်က္ရွိၿပီး ဆန္ေဈးတက္လာသျဖင့္ အေရာင္း အဝယ္ အနည္းငယ္ ေအးသြားေၾကာင္း ဆန္ပြဲ႐ုံမ်ားက ဆိုပါတယ္။

ရန္ကုန္ ေဈးကြက္၌ ေ႐ႊဘိုေပၚဆန္း တအိတ္လွ်င္ ၅၈၅၀၀ မွ ၆၂၀၀၀ က်ပ္ ေဈးျဖင့္ ေရာင္းခ်လ်က္ရွိၿပီး အေရာင္းအဝယ္ ေအးလ်က္ရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးကုန္သည္မ်ား အသင္းက သိရပါတယ္။

ဇြန္လကုန္ပိုင္းမွ စတင္၍ ကရင္၊ မြန္ႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေရႀကီး နစ္ျမႇပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဆန္စပါး လိုအပ္ခ်က္ ရွိလာႏိုင္သည္ဟု စားသုံးသူမ်ားက ယူဆကာ ဆန္ဝယ္ယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကရာ ကုန္သည္တခ်ိဳ႕က ဝယ္လိုအား ေပၚ မူတည္၍ ေဈးကစားလာသျဖင့္ ျပည္တြင္း ဆန္ေဈးႏႈန္းသည္ တရိပ္ရိပ္တက္လာခဲ့ရာ လက္ရွိအေျခအေနသည္ ၅ ႏွစ္အတြင္း စံခ်ိန္တင္တက္သည့္ ႏႈန္းထားတခုျဖစ္သည္ဟု ဆန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

“အခုလို ဆန္သစ္ေပၚဖို႔ မလြယ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဆန္အဝင္နည္းလို႔ ေဈးတက္ေနၾကဆိုေပမယ့္ ဒီႏွစ္က တက္တဲ့ႏႈန္း မ်ားတယ္။ စပါးကလည္း ျပည္ပကို ခိုးထြက္ေနေတာ့ စပါးကို ေဈးႀကီးေပးဝယ္ရရင္ ဆန္ေဈးကလည္း တက္လာမွာပဲေလ။ အဲဒီေတာ့ ေဈးႏႈန္းတည္ၿငိမ္ဖို႔ ဆိုရင္ ဆန္လက္က်န္ အေပၚမွာလည္း မူတည္လိမ့္မယ္”ဟု ဆန္ကုန္စည္ဒိုင္ ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ႏိုင္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

လာမည့္ သီတင္းကြၽတ္၊ တန္ေဆာင္မုန္းတြင္ ပဲခူး၊ ဧရာဝတီတိုင္းတို႔မွ ဆန္အသစ္မွ ေပၚလာမည္ျဖစ္ရာ ယင္းမတိုင္ခင္အထိ လက္ရွိ ဆန္ေဈးႏႈန္း အလားအလာသည္ ခန႔္မွန္းရခက္မည္ျဖစ္ၿပီး ေလွာင္လက္မ်ား လက္ထဲရွိ ဆန္လက္က်န္ေပၚမူတည္ကာ ေဈးအတက္အက် ျဖစ္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ဆန္ကုန္သည္မ်ားက ခန႔္မွန္းၾက့ပါတယ္။

ျပည္တြင္းစားသုံးမႈ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေသာ ဆန္ေခ်ာ အမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ ေ႐ႊဘိုေဘးၾကား (ေ႐ႊဘိုေပၚဆန္း)၊ ရန္ကုန္ေပၚဆန္း၊ ဧရာမင္း၊ မဂ်မ္းေတာ၊ ဧရာပေဒသာ၊ မေနာသုခ၊ ေ႐ႊသြယ္၊ ေႏြဇီယာ စသည္တို႔ျဖစ္ၿပီး ယင္းတို႔အနက္ ေ႐ႊဘိုေဘးၾကားဆန္အမ်ိဳးအစားသည္ ဝယ္လိုအား အေကာင္းဆုံးႏွင့္ ေဈးအျမင့္ဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္းသိရပါတယ္။

စစ္ကိုင္းတိုင္း ေ႐ႊဘိုနယ္တေၾကာတြင္ ထြက္ရွိသည့္ ေ႐ႊဘိုေဘးၾကားဆန္သည္ အရည္အေသြးႏွင့္ ဆန္ေၾကာလွသျဖင့္ မိသားစုစားသုံးရန္ သာမက ထမင္းဆိုင္၊ စားေသာက္ဆိုင္မ်ားကပါ ဝယ္ယူၾကၿပီး အျခားအရည္အေသြးနိမ့္သည့္ ဆန္ၾကမ္း အုပ္စုျဖင့္လည္း ေရာေႏွာစားေသာက္၍ အဆင္ေျပသျဖင့္ ဝယ္လိုအားေကာင္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆန္ပြဲ႐ုံမ်ားက ဆိုပါတယ္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕ သိန္းေဇာ္ ဆန္ပြဲ႐ုံ ပိုင္ရွင္ ဦးသိန္းေဇာ္က“ျပည္တြင္း ဆန္ေဈးတက္တာ ေဒၚလာေဈးတက္တာ၊ တ႐ုတ္ကို စပါး တရားမဝင္ ထြက္ေနလို႔ဆိုတဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈသိပ္မရွိဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ေရႀကီးေရလွ်ံ ျဖစ္တဲ့ေဒသေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုန္သည္တခ်ိဳ႕က ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအတြက္ ဆန္ေဈးကို တျဖည္းျဖည္း ဆြဲတင္လာလို႔ အခုလို မျဖစ္သင့္တဲ့ ေဈးေတြနဲ႔ ကေမာက္ကမ ျဖစ္လာတာပါ။ ဒီအေပၚမွာ သပိတ္ေမွာက္တာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ျပ႐ုံနဲ႔ေတာ့ ၿပီးသြားမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္က စစ္ကိုင္းတိုင္း ကေလးၿမိဳ႕ ေရေဘးသင့္ခဲ့စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဆန္စပါးအသင္းအဖြဲ႕မ်ားက စုေပါင္း၍ ဆန္မ်ား ေရာင္းခ်ေပးခဲ့ျခင္းျဖင့္ ဆန္ေဈး အဆမတန္တက္ျခင္းကို ထိန္းႏိုင္ခဲ့၍ ေဈးကြက္အတြင္း ဝယ္သူလိုသေလာက္ ကုန္စည္ရွိပါက ေဈးတက္ရန္ အခြင့္အလမ္း နည္းသြားမည္ျဖစ္ရာ ယခုေဈးကြက္ အေျခအေနကိုလည္း ထိန္းေက်ာင္းေပးရန္ လိုအပ္မည္ဟု ၎က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္မွ တာဝန္ရွိသူတဦးက “ဆန္ကုန္သည္မ်ားအေနနဲ႔ ဆန္ေဈးကို တေန႔တမ်ိဳး ေဈးေခၚ ေရာင္းခ်ျခင္းမျပဳဖို႔နဲ႔ လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ဆန္ေဈးအေပၚ အားလုံး ညီညီၫြတ္ၫြတ္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မွသာ ေဈးကြက္ တည္ၿငိမ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဆန္ကုန္သည္မ်ား၊ အဝယ္ေတာ္မ်ားအေနနဲ႔ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမ်ားသို႔ ကိုယ္တိုင္ ဆန္ဝယ္ရင္ သက္ဆိုင္ရာ ဆန္စပါး ကုန္သည္မ်ား အသင္းကို သတင္းေပး အေၾကာင္းၾကားရမယ့္ စနစ္ကို က်င့္သုံးသြားဖို႔လည္း ေျပာထားပါတယ္”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိ၌ ကုန္ေဈးႏႈန္းႀကီးျမင့္ေနခ်ိန္တြင္ ေန႔စဥ္စားသုံးေနရသည့္ အေျခခံစားေသာက္ကုန္ ဆန္ေဈးႏႈန္း တရိပ္ရိပ္ တက္ေနျခင္းမွာ စားသုံးသူမ်ားအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္ေစေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အိမ္ရွင္မ တဦးကဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္ကုန္သည္အသင္းက ၿပီးခဲ့သည့္ တပတ္က လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဆန္ေဈးႏႈန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ယင္းပြဲ၌ ဆန္ေခ်ာေဈး ဆြဲတင္သူမ်ားကို အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။

Source: Irrawaddy